Feestdagen in Nederland
Nationale feestdagen
De volgende feestdagen in Nederland worden als nationale feestdagen aangeduid:
- 27 april - Koningsdag
- 5 mei - Bevrijdingsdag (alleen Europees Nederland)
5 mei is sinds 1990 aangewezen als jaarlijkse nationale feestdag. Hiermee kwam een einde aan de situatie dat 5 mei alleen eens in de vijf jaar een nationale feestdag was. Dit betekent echter niet dat werknemers op deze dag per definitie vrij zijn. Dat is, zoals bij alle feestdagen, afhankelijk van de (al dan niet collectieve) arbeidsovereenkomst met de werkgever.
Algemeen erkende feestdagen
De algemeen erkende feestdagen in Nederland zijn de nationale feestdagen, Nieuwjaarsdag en een aantal christelijke feestdagen. In de Algemene termijnenwet en andere wetten staat vermeld welke dagen als algemeen erkende feestdagen worden aangemerkt. Eerste Paasdag en eerste Pinksterdag zijn altijd op zondag en worden daarom niet apart genoemd in de Algemene termijnenwet.
- Nieuwjaarsdag - 1 januari
- Goede Vrijdag - kruisiging van Jezus (geen algemeen erkende feestdag, maar daaraan gelijkgesteld in de Algemene termijnenwet)
- Eerste en tweede Paasdag
- Koningsdag
- Bevrijdingsdag
- Hemelvaartsdag - op de 40e dag van de opstanding van Jezus Christus, oftewel 39 dagen na Pasen
- Eerste en tweede Pinksterdag (Pinksterzondag en Pinstermaandag) - 7 weken (49 dagen) resp. 50 dagen na Pasen
- Eerste en tweede Kerstdag - 25 en 26 december
Op de BES-eilanden geldt Pinkstermaandag niet als algemeen erkende feestdag, maar de volgende feestdagen wel:
- De dag na de dag van de op een BES-eiland gehouden carnavalsoptocht (alleen het betreffende BES-eiland)
- Dag van de Arbeid - 1 mei (alle BES-eilanden)
- Dia di Himno y Bandera - 6 september (alleen Bonaire)
- Statia Day - 16 november (alleen Sint Eustatius)
- Saba Day - eerste vrijdag van december (alleen Saba)
In Nederland zijn geen wettelijke regels over op welke feestdagen werknemers verplicht vrij zijn. Dat is geregeld in cao's en arbeidsovereenkomsten. De meeste mensen hebben alle algemeen erkende feestdagen vrij behalveGoede Vrijdag en Bevrijdingsdag. Goede Vrijdag en Bevrijdingsdag zijn bij sommige werkgevers een vrije dag, bij andere niet. Bij veel werkgevers is Bevrijdingsdag alleen een vrije dag in lustrumjaren.
Wat betreft de loonberekening zijn algemeen erkende feestdagen in de arbeidsvoorwaarden meestal gelijkgesteld met zondagen. De zondagstoeslag geldt dan ook voor deze aangewezen feestdagen.
Overige landelijke Feestdagen
Verder kent Nederland nog een aantal feestdagen die niet door iedereen in acht worden genomen, en die niet wettelijk erkend zijn:
- 14 februari - Valentijnsdag
- Variabel - Carnaval
- 1 mei - Dag van de Arbeid (Europees Nederland)
- 2e zondag van mei - Moederdag
- 3e zondag van juni - Vaderdag
- 3e dinsdag van september - Prinsjesdag
- 4 oktober - Dierendag
- 11 november - Sint Maarten
- 5 december - Sinterklaas
- 15 december - Koninkrijksdag en Naturalisatiedag
Religieuze feest- en gedenkdagen
Christelijke feest- en gedenkdagen
Algemeen
- Advent (tussen 27 november en 3 december tot 24 december)
- Kerstmis (25 en 26 december)
- Openbaring van de Heer of Driekoningen (6 januari, maar wordt in de liturgie gevierd op de zondag na 1 januari als 6 januari op een weekdag valt)
- Vastentijd (variabele datum, 40 (46 incl. zondagen) dagen voor Pasen)
- Palmzondag (laatste zondag van de vastentijd)
- Witte Donderdag (drie dagen voor Pasen)
- Goede Vrijdag (vrijdag voor Pasen)
- Stille Zaterdag (dag na Goede Vrijdag)
- Pasen (variabele datum tussen 22 maart en 25 april, zie : Paas- en Pinksterdatum) zondag na de eerste volle maan in de lente.
- Beloken Pasen (eerste zondag na Pasen)
- Hemelvaartsdag (de donderdag na de zesde paaszondag = 40 dagen na Pasen)
- Pinksteren (variabele datum, zevende zondag na Paaszondag = 50 dagen na Pasen)
- Feest van de Heilige Drie-eenheid, zondag na Pinksteren
Rooms-katholiek
De Rooms-Katholieke Kerk kent naast de gewone zondagen door het jaar, hoogfeesten, feesten, verplichte gedachtenissen en vrije gedachtenissen. Dit is in het protestantisme niet gebruikelijk, maar binnen de oosterse orthodoxie wel. Hieronder staan enkele katholieke feest- en gedenkdagen. Een vollediger overzicht vindt men bij de lemma's: heiligenkalender, hoogfeest en feest.
- Onbevlekte Ontvangenis (8 december)
- Feest van de Moeder Gods - Octaafdag van Kerstmis (1 januari)
- Maria-Lichtmis (2 februari)
- Heilige Jozef (19 maart)
- Aankondiging van de Heer/Maria Boodschap (25 maart)
- Aswoensdag (46 dagen voor pasen)
- Onze Heer Jezus Christus, Eeuwige Hogepriester (donderdag na Pinksteren)[1]
- Sacramentsdag (2de donderdag of zondag na Pinksteren)
- Heilig Hart van Jezus (3de vrijdag na Pinksteren)
- Geboorte van de Heilige Johannes de Doper (24 juni)
- Heilige Petrus en Paulus, apostelen (29 juni)
- Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus)
- Maria-Tenhemelopneming (15 augustus)
- Maria-Geboorte (8 september)
- Kruisverheffing (14 september)
- Kerkwijdingsfeest van de eigen kerk (22 oktober, enkel voor de Belgische kerkprovincie en indien de historische verjaardag niet gevierd wordt).
- Kerkwijdingsfeest van de eigen kerk (25 oktober, enkel voor de Nederlandse kerkprovincie en indien de historische verjaardag niet gevierd wordt).
- Allerheiligen (1 november)
- Allerzielen (2 november)
- Kerkwijding Lateraanse Basiliek (9 november)
- Heilige Willibrordus (7 november, enkel in de Nederlandse kerkprovincie)
- Christus Koning (eind november, 34e en laatste zondag van het liturgisch jaar)
Protestants
- Biddag en Dankdag voor Gewas en Arbeid
- Hervormingsdag (31 oktober)
- Eeuwigheidszondag (eind november, laatste zondag van het kerkelijk jaar)
Islamitische feest- en gedenkdagen
- Suikerfeest, afsluiting van de vastenmaand ramadan
- Offerfeest, afsluiting van de hadj en herinnering aan het Offer van Abrahams zoon door Abraham
Daarnaast worden de volgende dagen door verschillende groeperingen in acht genomen:
- Asjoera, herdenking van de Slag bij Karbala en de Uittocht uit Egypte van Mozes
- Isra en Mi'raj, de nacht van de Hemelreis door Mohammed
- Laylat al-Qadr, de nacht van de openbaring van de Koran
- Mawlid an-Nabi, de geboortedag van Mohammed
Hindoeïstische feest- en gedenkdagen
- Divali of Dipavali
- Holi-Phagwa
 Zie ook lijst van hindoeïstische feest- en gedenkdagen |
Boeddhistische feest- en gedenkdagen
- drie voornaamste feestdagen:
- Magha Puja (januari)
- Vesakha Puja (mei)
- Asalha Puja (juli)
- overige belangrijke feestdagen:
- verjaardag van de Bodhisattva Avalokiteshvara
- Ullambana
- Abhidhamma dag
- Anapanasati dag
- Pavarana (oktober)
- Kathina (oktober - november)
Zie ook lijst van boeddhistische feest- en gedenkdagen
​
Joodse feest- en gedenkdagen
- Toe Biesjwat, Nieuwjaar van de Bomen, januari-februari
- Poerim, Lotenfeest, januari-februari
- Pesach, joods Pasen, maart-april
- Sjavoeot, Wekenfeest, mei-juni
- Tisja be'Aaw, verwoesting van de Eerste en Tweede Tempel, juli-augustus
- Rosj Hasjana, joods Nieuwjaar, september-oktober
- Jom Kipoer, Grote Verzoendag, september-oktober
- Soekot, Loofhuttenfeest, september-oktober
- Simchat Thora, Vreugde van de Wet, september-oktober
- Chanoeka, Feest van de Lichtjes, november-december
Zie ook